Năm 2020 đã trở thành một mốc lịch sử khi toàn thế giới phải chống chọi với đại dịch Covid-19, một thảm họa lớn nhất của nhân loại kể từ chiến tranh thế giới thứ hai. Từ những nước đang phát triển cho đến các quốc gia giàu mạnh nhất thế giới, tất cả đều đang gồng hết sức mình để ngăn chặn đại dịch này.Bắt đầu từ ngày 27/04/2021, Việt Nam bước vào đợt dịch lần thứ 4. Trong đợt bùng dịch lần này, tình hình dịch bệnh ở nước ta đang diễn biến theo chiều hướng phức tạp, nhiều thách thức với đa ổ dịch, đa nguồn lây và đa biến chủng, số ca mắc mới trong nước tăng kỷ lục nhất là các tỉnh thành phía Nam, trong đó nhiều nhất là ở Thành phố Hồ Chí Minh, lần đầu tiên ghi nhận biến thể có tốc độ lây nhiễm mạnh nhất thế giới, nhiều cơ sở y tế phải cách ly, nhiều khu dân cư phải phong tỏa…
Trong bối cảnh dịch bệnh đang diễn biến phức tạp ở Việt Nam và nhất là ở Thành phố Hồ Chí Minh, một trong những thành phố lớn và đông dân nhất cả nước, từ góc nhìn chuyên ngành Xã hội học, thiết nghĩ các thuật ngữ hành động xã hội, tương tác xã hội, quan hệ xã hội và đoàn kết xã hội lại trở nên ý nghĩa và cần thiết hơn bao giờ hết.
Hành động xã hội là những hành động xuất phát từ cá nhân, được xem là những hành động có mục đích. Trong bối cảnh hiện nay, mỗi một cá nhân khi thực hiện các hoạt động hàng ngày của mình nên hướng đến bản thân, những người khác và vì những người xung quanh. Các bạn sinh viên có thể hiểu rằng những hành động có ý nghĩa, có ý thức của chính bản thân mình cũng chính là đang đóng góp vào việc giúp đỡ người khác và giúp đỡ cho cộng đồng. Rất nhiều tỉnh thành trong cả nước đang thực hiện giãn cách xã hội, cô nghĩ các bạn sẽ có chút khó khăn và thách thức khi phải thay đổi hoạt động hàng ngày của mình. Bởi vì, sinh viên được xem là những người rất năng động, rất thích tham gia nhiều hoạt động để gặp gỡ và giao tiếp với những người xung quanh. Tuy nhiên, cô tin là các bạn sinh viên sẽ nhanh chóng thích nghi với cuộc sống mới, hướng đến những hành động xã hội lành mạnh, hiệu quả, bảo vệ được sức khỏe của chính mình như đăng ký các khóa học online để nâng cao kiến thức, sự hiểu biết của chính mình; hỗ trợ ba mẹ làm việc nhà để kết nối sự gắn kết; nghe nhạc, xem phim, cập nhật tin tức của xã hội và những người xung quanh thông qua các thiết bị công nghệ; lan tỏa các thông điệp và hình ảnh tích cực lên các ứng dụng mạng xã hội để cổ vũ tinh thần của bản thân; đọc sách báo và tạp chí…
Qua việc thực hiện các hành động cá nhân có mục đích và lành mạnh cũng sẽ tăng lên sự tương tác xã hội với người khác theo một cách thức mới, chẳng hạn như việc các bạn có thể trao đổi, nói chuyện, tâm sự trực tiếp với ba mẹ và người thân trong gia đình thông qua các hoạt động, sinh hoạt chung để tăng sự kết nối, điều mà trước khi dịch bệnh chúng ta có rất ít thời gian thực hiện. Chúng ta tương tác với bạn bè như nói chuyện, tâm sự thông qua mạng xã hội để động viên nhau, để hỗ trợ nhau các nhiệm vụ học tập và các vấn đề khác trong cuộc sống. Các bạn sinh viên cũng có điều kiện thể hiện quan điểm, ý kiến của bản thân thông qua các bài viết đăng trên trang mạng xã hội, hay thông qua các tin tức và sự kiện đăng tải qua các phương tiện truyền thông đại chúng. Ngoài ra, một sự tương tác diễn ra rất thường xuyên, nó giúp chúng ta hoàn thành nhiệm vụ học tập đó là được gặp gỡ, trao đổi với thầy cô, bạn bè thông qua lớp học trực tuyến và rất rất nhiều tương tác xã hội khác... Như vậy, thông qua các hành động xã hội và tương tác xã hội, sự kết nối với những con người xung quanh vẫn diễn ra theo hình thức bình thường mới, giúp các bạn sinh viên luôn cảm thấy sự gắn kết và sự quan tâm của mọi người dành cho nhau.
Và cũng chính trong hoàn cảnh đất nước xảy ra dịch bệnh, chúng ta lại thấy sự trỗi dậy mạnh mẽ của mối quan hệ xã hội theo tinh thần đoàn kết xã hội và tương trợ xã hội, với một thông điệp “Không ai bị bỏ lại phía sau”. Rất nhiều các hoạt động tương thân tương ái, chia ngọt sẻ bùi, hỗ trợ nhau cùng vượt qua đại dịch diễn ra khắp mọi miền tổ quốc. Mỗi một cá nhân, một tổ chức xã hội, một cộng đồng xã hội tùy theo khả năng của mình đều hướng về các tỉnh Miền Nam ruột thịt, chỉ với mong muốn là đẩy lùi được dịch bệnh sớm nhất. Ngôi trường Đại học Văn Hiến của chúng ta cũng đã kịp thời có những chính sách và hoạt động thiết thực để kịp thời động viên sinh viên an tâm học tập. Với tinh thần hỗ trợ sinh viên vượt qua khó khăn trong mùa dịch, Đoàn thanh niên trường phối hợp với Quỹ Trái tim Hùng Hậu thực hiện hoạt động tặng quà nhu yếu phẩm cho sinh viên. Ngoài ra, với tinh thần sức trẻ và nhiệt huyết, sinh viên Đại học Văn Hiến đã chung tay hỗ trợ các công việc như điều phối người dân đi lấy mẫu xét nghiệm tại quận Gò Vấp, quận 12 cũng như dọn dẹp Ký túc xá Đại học quốc gia Thành phố Hồ Chí Minh và các công tác hỗ trợ các điểm bị phong tỏa trong thành phố. Những hành động xã hội nói trên thể hiện sự đoàn kết xã hội, giúp cho cả xã hội có thêm nhiều sức mạnh để vượt qua đại dịch này.
ThS. Nguyễn Thị Hồng Thủy